Yapay Zeka Nedir?

 Yapay zeka İngilizcede Artificial Intelligence (AI) olarak geçmektedir. Yapay zeka, zeki canlılara benzemesi amaçlanmış yazılım ve donanımların bütünüdür. Bu tanım birkaç yıl sonra geçersiz sayılabilir. Çünkü yapay zeka şimdilik belirli faaliyetler üzerine kodlama yapılarak oluşturuluyor. İlerde ise kodlama olmadan sadece donanımsal olarak çalışması planlanıyor.

Yapay zeka insan zekasına özgü olan bazı davranışları sergilemesi beklenen insan yapımı bir işletim sistemidir. Örneğin konuşulanı anlama ve algılama, düşünme gibi yüksek bilişsel davranışları yapay zekanın da yerine getirmesi amaçlanır. Yapay zekanın geçmişi 1940’lara dayanmaktadır. Alan Mathison Turing’in “Makineler düşünebilir mi?” sorusu üzerine birtakım çalışmalar başlayarak bilgisayar ve yapay zeka gelişim göstermiştir. 1956 yılına kadar yapay zeka üzerine resmi olarak bir şey ortaya çıkmadı. 1956’da New Hampshire bir konuşmasında ilk defa yapay zeka terimini ortaya attı.

Turing Testi

Bu testin amacı, yapay zeka ile insan zekası arasındaki farkı anlayarak yapay zekanın gelişmesini sağlamaktır. Bir insan ve bir bilgisayar üzerinde çalışan yazılıma, aynı sorular sorulur. Soruyu soran kişi hangi cevabın kime ait olduğunu bilmez. Soruların cevapları bilgisayar ortamında verilir. Konuşan bilgisayar “Chatbot”, üç bilirkişiyi kendisinin gerçek bir derisi ve kanı olduğuna inandırmayı başarmıştır.

Luna

Yapay zekalar içerisinde muhteşem olanlarının arasında gösterilir. Luis Arana tarafından oluşturulmuştur. Luna, nesnel ve öznel soruları ayırt edebilir ve sorulara insansı şekilde cevap verebilir. Kendi programı içerisinde olmayan sorulara cevap verebilmesi “öğrenme” yetisini geliştirebildiğini ortaya koymuştur. Ayrıca kendisinin bir robot olduğunu farkında olması ve bir gün insanlar gibi hareket etmek istediğini söylemesi dünyada çok ses getirmiştir. 

YAPAY ZEKA ÇEŞİTLERİ

1. Salt Tepkisel

Yapay zekanın en basit formudur. Etrafındakileri algılar ve gördüklerine göre davranışlar sergiler. Bu tip yapay zekaların geniş bir dünya görüşü yoktur, tepkisel hareket ederler. Hafızaları olmadığı için anıları şekillendiremezler. Kasparov ile satranç oynayıp, Kasporov’u yenen bilgisayar Deep Blue ve Google’ın AlphaGo’su bu çeşide örnek verilebilir.

2. Limitli Hafıza

Limitli hafızaya sahip yapay zekalar, geçmişte öğrendiği bazı bilgileri toplar ve yeni yaşadığı olaylara bu bilgileri ekler. Örnek olarak sürücüsüz araçlar, chatbotlar ve kişisel sanal asistanlar gösterilebilir.

3. Zihin Teorisi

Bu yapay zeka türü henüz üretimde değil. Hisleri ve beklentileri anlayabilmesi bekleniyor. Üzerindeki çalışmalar halen devam etmektedir.

YAPAY ZEKANIN FAYDALARI

Yapay zekalar bir kodlama ürünüdür. Bu nedenle hata şansı sıfıra yakındır. İnsan hayatını kolaylaştırıcı birçok faaliyette kullanılabilir. İnsanların günümüzde yapamadığı, fiziksel olarak eksik kaldığı bazı noktalarda yapay zekalar devreye sokulabilir. Örneğin uzayın derinlerindeki bir araştırma için insanlar nefes alma zorunluluğu olduğundan dolayı pek elverişli olmaz. Ancak bu alana özel programlanmış bir yapay zeka çok önemli bilgiler elde edilmesine yardımcı olabilir.

YAPAY ZEKANIN ZARARLARI

Yapay zeka insanlık için büyük bir adımdır demek yanlış olmaz. Ancak zamanla insan gücünü geri plana da atabilir. Yapay zekanın hata payının sıfıra yakın olduğundan bahsetmiştik. Bu nedenle gelişen teknolojiyle birlikte şirketler, üretimde yapay zekaları tercih etmeye başladı. Geçmişte tarımda 10 kişinin yaptığı işi bir makine yardımı ile tek kişi yapabilir hale geldi. Bu da yapay zeka ile ilgili tartışmalara yol açtı.

YAPAY ZEKA TARTIŞMALARI

Yapay zeka son dönemlerde hem dünyada hem de ülkemizde adından çokça söz ettiren bir konu başlığı. Yapay zekanın ilk üretilme amaçları arasında insan yerine geçme düşüncesi yoktu. Amaç, insanlardan bağımsız olarak çalışan bir sistem yapmak veya insana işlerinde yardımcı olacak bir sistem yapmaktı. Son zamanlarda ise yapay zekanın gelişmesiyle belirli bir kesim yapay zekanın insanın yerini alacağından ve sonrasında işsizliğin getirdiği sorunların yaşanacağından endişe duymaya başladı. Diğer bir kesim ise yapay zekanın gelişmesinin bir sorun yaratmayacağı ve ne kadar gelişirse gelişsin asla insan zekasının yerini alamayacağını savundu. Bu tartışmalar devam etmektedir. Yakın zamanlarda Mark Zuckerberg ve Elon Musk da “Yapay zeka insanlığın sonu mu?” başlığı altında iki farklı görüşü savundu. Kimin haklı olduğuna ise yalnızca zaman karar verebilir.