Pardus Nedir?

Pardus, milli işletim sistemimizdir. Adı Anadolu Parsı’nın bilimsel adı olan Panthera Pardus Tulliana’dan gelmektedir. Türkiye’de Tübitak UEKAE tarafından geliştirilmiş olup temelleri 2003 yılında atılmıştır. 27 Aralık 2005 tarihinde ilk sürümü yayınlanmıştır. Pardus’un bugüne kadar yayımlanan 5 ana sürümü, 9 ara sürümü ve 2 kurumsal sürümü mevcuttur. Kolay kurulup hızlı kullanılabilen ve çoklu dil içeren yapıya sahiptir. Kullanıcıların temel masaüstü gereksinimlerini gidermek amacıyla Linux dağıtım ürünlerinin üst taraflarını kullanmaktadır. Açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir.

İlk sürümünden 2011.2 sürümüne kadar Linux dağıtımını baz almadan kendine özgü projeler üretmiştir. Pardus, 2013 senesinde çıkardığı sürümü ile Debian tabanına geçiş yapmıştır. 2011’in sonlarına doğru TÜBİTAK bünyesindeki yönetici ve geliştirici ekip dağıtılmıştır. 2012 yılında ise yeni bir ekip göreve alınmıştır. PİSİ paket yönetimi, ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı, Müdür açılış sistemi, Kaptan ilk ayar sihirbazı ve diğer projeler de bırakılarak Debian tabanına geçiş yapılmıştır. 25 Ocak 2013 tarihinde, Pardus 2013 Anadolu Parsı sürümüyle Debian tabanlı Linux dağıtımı bir işletim sistemi haline gelmiştir. Bu sürüm ile birlikte Pardus, artık bireysel kullanıcılara yönelik resmi olarak bir sürüm yayınlamamaktadır. Kurumsal, Sunucu ve Fatih Projesi olmak üzere üç farklı sürüm yayınlanmaktadır. Bırakılan projeleri yürütmek üzere kurulan ve gönüllü bir topluluk olan Pardus Topluluk Sürümü bünyesine bireysel kullanıcılar için de bir sürüm yayınlanmaktadır.

PARDUS’UN TEMEL YAPISI

Debian GNU-Linux temelli açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir. Ücretsiz olarak internet üzerinden indirme imkanı sunmakta ve kolay kurulum yapılmaktadır. Önerilen 1200 MHz olmakla birlikte en az 800 MHz Intel veya AMD işlemci gerekmektedir. 256 GB RAM, en az 4 GB boş alana sahip harddisk ve internet bağlantısı kurulum için yeterlidir. 256 GB RAM için 512 GB olması önerilenler arasındadır. Sistemin Pardus’u destekleyip desteklemediğini dış bağlantılar bölümünden Pardus Donanım Uyumluluk Listesi ile bakılabilmektedir. Ayrıca Pardus, ikinci bir işletim sistemi olarak da kullanılabilmektedir. Mevcut bulunan sisteme ek olarak da kurulum gerçekleşmektedir. Bilgisayar açılırken hangi işletim sistemi ile devam etmek istediğiniz sorulmaktadır.

NEDEN PARDUS KULLANILMALIDIR?

Yaygın olarak kullanılan işletim sistemi Windows’tur. Pardus kullanıldığında da Windows ile yapılan birçok şey ve daha fazlası yapılabilmektedir. Bir bilgisayar için en önemli olan şey işletim sistemidir ve işletim sistemi olmadan bilgisayar çalışmaz. Pardus da Windows gibidir. İlave olarak milli güvenliğimiz açısından oldukça önem taşımaktadır. Kapalı kodlu işletim sistemlerinde görmediğimiz kısımlarda neler olup bittiğini anlamamız mümkün değildir. Pardus’un açık kaynak kodlu olması dolayısıyla bireysel veri güvenliği açısından önemli olduğu kadar milli güvenliğimiz için de oldukça önem taşımaktadır. Pardus şeffaf ve güvenilir bir işletim sistemidir.

Pardus ekonomik bir işletim sistemidir. Kapalı kaynak kodlu bir işletim sistemi ve ofis programları için ödenen lisans bedeli 1500 TL’dir. Sunucu ve bağlantı lisanslarının da dahil edildiği kamu ve kuruluş bilgisayarlarında bu beden 3000 TL’ye ulaşmaktadır. Yazılımlar yerli olmadığından dolayı bu ücretler ülkemizde kalmamaktadır. Pardus ise ücretsizdir. Ayrıca Pardus ile birlikte verilen Libre Ofis gibi ofis programları da ücretsiz kapsamına girmektedir. Yalnızca her işletim sisteminde olduğu gibi kurulum, teknik konular ve eğitim destekleri alınıyorsa ekstra bir ücret ödenmektedir.

Pardus’un kullanılması için diğer bir sebep de virüslere karşı dirençli olmasıdır. Siber tehditler ve virüsler dosya mimarisindeki yapı dolayısıyla Pardus’u etkilememektedir. Ayrıca donanım kaynaklarını tüketmeden en zayıf bilgisayarlarda bile çalışabilmektedir. Düşük işlemcili ve RAM’e sahip bilgisayarlarda da kullanılabilmektedir. Pardus, bilgisayarı çökertmez. Sağlam bir yapıya sahiptir. Sık sık güncelleme ihtiyacı duyulmaz. Teknik desteğe ihtiyaç duyma minimum düzeydedir.

PARDUS TAM ANLAMIYLA MİLLİ BİR İŞLETİM SİSTEMİ MİDİR?

Pardus, Linux çekirdeğini kullanmaktadır. Bu nedenle ilk önce Linux çekirdeğinin ne olduğunu açıklamalıyız.

Linux çekirdeği, Linus Torvalds adlı Finlandiyalı bir bilgisayar mühendisi tarafından 1991 yılında geliştirilmeye başlanmış bir işletim sistemi çekirdeğidir. Debian, Ubuntu, OpenSuSe/SuSe, Magia, Chakra ve Pisi Linux gibi Linux çekirdeği kullanılarak oluşturulmuş birçok dağıtım bulunmaktadır. Bu nedenle 0 yerli bir yazılım değil, daha yerli bir yazılım demek daha doğru olacaktır. GNU/Linux açık kaynak kodlu bir sistem olmasından dolayı herkes tarafından kullanılabilir. Türk mühendisler bu çekirdek üzerinden bir dağıtım gerçekleştirmiştir. Bu nedenle kopyalamak sayılamayacağı gibi tamamen Türk ürünü de sayılmamaktadır.

Kullanım konusuna gelecek olursak özellikle devlet işlerinde diğer işletim sistemlerindense Pardus tercih edilmektedir. Özellikle Milli Savunma Bakanlığı Pardus üzerinde durmaktadır. Yabancı ve kapalı kaynak kodlu bir işletim sistemi devletin özel bilgilerinin kesinlikle çalınmayacağı anlamına gelmemektedir. Bu nedenle Pardus kullanmak daha yerli bir işletim sistemi olmasından dolayı daha güvenilirdir. Pardus kullanılan diğer alanlar ise Dışişleri Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri, emniyet, RTÜK, ASAL, çeşitli belediyeler ve sağlık müdürlükleri, Türkiye’deki müzeler ve İTÜ, ODTÜ, İstanbul Üniversitesi gibi birçok üniversite tarafından kullanılmaktadır.